De jaarlijkse Vredesweek van Pax (18 tot en met 26 september) staat in het teken van ’inclusief samenleven’. Oprichter Marilou Evelo van borduuratelier About a Jacket greep het thema aan om de schijnwerpers te richten op het lot van Eritrese vluchtelingenvrouwen.
Hoorn het Hoornse initiatief bestaat bijna vijf jaar en draait vier ochtenden per week aan het Dampten. Doel is om gevluchte vrouwen uit landen als Sudan, Syrië, Afghanistan, Irak en Eritrea samen te brengen en uit een sociaal isolement te halen. Creatie en integratie worden verbonden en tijdens het borduren wordt onder leiding van een taalcoach Nederlands geoefend.
Vorig jaar werd bij de start van de nationale Vredesweek speciaal aandacht gevraagd voor gevluchte vrouwen uit Afghanistan die uit vrees voor de toenemende macht van de Taliban hun vaderland verlieten voor een onzekere toekomst in een onbekend land.
Pasen en Kerstmis
Ditmaal staat dus Eritrea centraal. En dat is volgens Marilou niet zonder reden: ,,Er heerst een totalitair regime, twaalf procent van de bevolking is gevlucht. Jonge mensen moeten met hun achttiende in militaire dienst, zonder te weten voor hoe lang. In Nederland wonen 20.000 mensen met een Eritrese achtergrond. Hun inburgering verloopt vaak moeizaam. Ze hebben geen of heel weinig contact met Nederlanders. Terwijl dat zo belangrijk is om te aarden in een nieuwe woonomgeving.”
,,De vrouwen uit dit Oost-Afrikaanse land die aan het Vredesweek-project meewerken zijn orthodoxe christenen. Ongeveer de helft van de bevolking bestaat uit christenen, de andere helft uit moslims. Ook onze cultuur is sterk gebaseerd op de christelijke traditie. Eritreeërs zijn blij dat Nederland ook Pasen en Kerstmis viert.”
De vier Eritrese vrouwen die zijn aangeschoven aan de borduurtafel wonen al een aantal jaren in West-Friesland. Trouw komen ze wekelijks een ochtend naar het atelier om lotgenoten te ontmoeten en ervaringen te delen. Maar ook om op een laagdrempelige manier te integreren terwijl ze aan projecten werken.
Ghidey (31) woont met haar man en twee kinderen zes jaar in Hoorn. Mebrahati (42) streek drie jaar geleden met echtgenoot en vijf kinderen neer in de Grote Waal. Lem Lem (50) kwam vier jaar geleden met man en zes kinderen terecht in Avenhorn.
Akberet (64) vertelt een hartverscheurend verhaal over haar vlucht uit haar door oorlogen geteisterde vaderland, waar mensen willekeurig gearresteerd en gefolterd worden: ,,Mijn man is politiek activist. Hij zit al dertig jaar in een gevangenis. Contact is onmogelijk. Ik weet niet eens of hij nog leeft. Ik ben negen jaar geleden gevlucht naar Sudan. Een mensensmokkelaar heeft voor veel geld een een vlucht per vliegtuig geregeld naar Nederland. Ik kende hier niemand. Via Ter Apel en een AZC bj Nijmegen kwam ik in Hoorn terecht.”
Geen contact
Twee van haar kinderen wonen nog in Eritrea, de beide anderen in Sudan. Met die laatsten heeft ze al zes jaar geen contact meer kunnen maken. Akberet, die op zichzelf woont in de Grote Waal, is blij dat ze nu in een veilig land woont. Ze is een trouwe bezoeker van het atelier, volgt computerlessen en bekwaamt zich in de Nederlandse taal.
,,Een vlucht is vaak een hel. De omstandigheden zijn zwaar en levensgevaarlijk. Vaak moeten grote afstanden worden afgelegd door een woestijn. Deze mensen zijn volkomen afhankelijk van smokkelaars”, vertelt Marilou.
Ze is verguld dat haar leven zo is verrijkt. In het atelier komt ze er steeds opnieuw achter dat ieder land zijn eigen kledingversieringen kent. ,,De vrouwen uit Eritrea hebben een jas geborduurd met motieven uit hun land van herkomst. Vaak wordt het koptische kruis op de kleding geborduurd. Dat kruis vormde de inspiratie voor de jas van witte en bruine stof die ze samen hebben gemaakt naar een ontwerp dat ik na uitgebreide studies op internet op papier heb gezet.”
Hoodie
Het geborduurde exemplaar is een hoodie. De voering is van witte katoenen neteldoek, die doet denken aan de sjaals die vrouwen zondag over hun hoofd dragen als ze de kerk bezoeken. De Eritrese deelnemers kregen de vrije hand in het versieren van boorden en randen.
Ook weet ze uit hun verhalen dat Eritreeërs heel gedisciplineerd zijn als het gaat om vasten. Tweehonderd dagen per jaar onthouden ze zich van dierlijke producten als vlees, melk, boter en eieren.
