Dankbaar geven Nasima en haar dochter Zakya in Hoorn workshops Afghaans borduren, maar niet lang geleden kreeg Zakya nog zweepslagen omdat ze geen boerka maar een hoofddoek droeg
De Afghaanse Nasima (62) kijkt naar het jasje, waarop ze olijftakken heeft geborduurd, symbool van vrede. Net als de kleur: wit. Het woord voorop is ’vrede’ in het Dari. De Vredesweek, die op 19 september begint, heeft als thema ’Vrede verbindt verschil’. Het gaat over het omgaan met verschillen in onder meer cultuur, gebruiken, huidskleur en religie. Nasima en haar dochter Zakya, die nu in Wognum wonen, kennen die verschillen als geen ander.
Nasima, die in 2015 Afghanistan ontvluchtte en in Nederland kwam, is actief in het Hoornse borduuratelier About a Jacket voor vluchtelingvrouwen. Hier komen vluchtelingvrouwen vier ochtenden per week bij elkaar. Ze borduren voornamelijk jasjes en leren Nederlands, onder begeleiding van een taalcoach.
Marilou Evelo, oprichter van het atelier, vroeg de schrijver Zahed Nurin, die zelf ook Afghanistan ontvluchtte vanwege het schrikbewind van de radicaalislamitische beweging Taliban, om Nasima en Zakya te interviewen.
Slachtoffer
Hij verhaalt over een land waar het leven drastisch veranderde toen de Taliban de heerschappij in handen kregen. „Vooral vrouwen en meisjes waren het slachtoffer. Zo mochten de meisjes niet meer naar school en vrouwen mochten niet zonder een mannelijke begeleider naar buiten. Alle regels van de Taliban waren erop gericht om de schoonheid van de vrouwen te verbergen. Hun haar, maar ook de polsen en voeten moesten worden bedekt. De geestelijke politie controleerde vrouwen op hun kleding en mannen op hun baard. Als men niet aan de voorschriften voldeed, volgde bestraffing in het openbaar. Bij diefstal werd een hand afgehakt.’’
,,Zakya zal nooit de zweepslagen van een Talibanstrijder vergeten, die ze kreeg omdat ze geen boerka maar een hoofddoek droeg.’’ In Kabul voorzagen zij in hun levensonderhoud door het thuis borduren van hemden, broeken, jurken, doeken en hoofddoeken. ,,Tijdens de oorlog moesten ze van de ene wijk naar de andere wijk vluchten. Elke keer bij terugkomst ontdekten ze dat hun huis geplunderd was.’’
Uitgehuwelijkt
„Nasima moest zich al als zevenjarig meisje verloven. Op haar vijftiende trouwde ze en op haar zestiende was ze moeder van Zakya. Ze heeft geluk gehad dat haar man zo aardig was. Ze is voor haar kinderen zowel vader als moeder geweest, omdat haar man overleed toen ze nog klein waren. Na het overlijden van haar man werd ze afhankelijk van haar zwager. Ze werd gedwongen zich aan zijn regels te houden. Zakya mocht niet naar school, ze mocht van haar oom alleen leren lezen. Op een gegeven moment zou ze worden uitgehuwelijkt aan een oudere man. Toen besloten ze te vluchten. Met behulp van de buren lieten ze alles achter en vluchtten ze naar het buitenland. Na een moeizame tocht bereikten ze Nederland.
Daar leerde Nasima tijdens het borduren Nederlands en kon ze alle ellende achter zich laten. Voor ’About a Jacket’ ging ze ook workshops Afghaans borduren verzorgen. Zakya geniet van de vrijheid. Ze wil graag de opleiding Verzorging volgen, omdat ze graag oudere mensen wil verzorgen. ,,Ik heb veel gekregen van Nederland, ik wil iets teruggeven.’’
Open dag
About a Jacket, Dampten 16 in Hoorn, heeft op 4 november een open dag. Van 10 tot 16 uur zijn belangstellenden welkom. Er zijn geborduurde jassen, tasjes en broches te koop, het atelier kan worden bezocht en het is mogelijk in te schrijven voor een workshop Afghaans borduren, die door Nasima en Zakya wordt gegeven.
